Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменовтың айтуынша, инфляция бойынша белгіленген мақсаттар қайта қаралмайды: Меже – 5 пайыз. Қазір шараларды үйлестіру жөніндегі құжат әзірленіп, қазір үкімет аппаратында келісілуде.
«Ол қазір ішкі регламенттерден өтіп жатыр. Әрине, біз оның тез қабылданғанын қалаймыз. Өз тарапымыздан біз барлық жұмысты жасадық, бірақ оны үкімет қаулысымен бекіту қажет», — деп хабарлады ол.
Сонымен қатар, оның айтуынша, инфляция осы жылға болжанған дәліз шегінде 10,5-12,5% қалыптасады.
«Осыған қарамастан, инфляцияның басты мақсаты 5% өзгермеуі тиіс. Инфляцияға қарсы факторлардың көптігін ескере отырып, оған қол жеткізу жылдамдығы әртүрлі болуы мүмкін екені анық. Бұл тарифтік және бағалық реформалар, экономикадағы ақшаның көп мөлшері, сыртқы қысым және т.б. Мұның бәрі инфляция бойынша мақсатқа жетуді баяулататыны түсінікті, бірақ оны басқасымен ауыстыру, біздің ойымызша, мүлдем мүмкін емес және кері нәтижелі. Мақсатты неғұрлым көп өзгертсеңіз, соғұрлым оған сенбейді», — деп түсіндірді Т. Сүлейменов.
Бас банкирдің түсіндіруінше, инфляцияны біздің экономикалық өсуімізге, азаматтардың әлеуметтік әл-ауқатын қамтамасыз етуге, жақсы инвестициялық ортаға сәйкес келетін деңгейде көргіміз келеді. Бұл — 5%.
Ол сондай-ақ үкіметтің кейбір коммуналдық қызметтерге тарифтердің өсуін кейінге қалдыру туралы шешіміне түсініктеме берді.
«Менің ойымша, бұл өте дұрыс. Оларды арттыру туралы шешім қабылданған кезде, салық реформасы мен әлемдегі ахуал бойынша түсініктеме сияқты, инфляцияға қарсы факторлардың саны әлі көп болмаған. Әлемдік сауда режимдерін үлкен қайта қарау болатынын ешкім білген жоқ. Сәйкесінше, анағұрлым өршіл жоспарлар жасалды. Қазір біз үкіметтің шешімді қайта қарағанына қуаныштымыз және тарифтер мұндай қарқынмен өспейді. Себебі олар инфляцияға әсер етеді, яғни жылу мен жарық шоттарына қарап, бизнес оны өзіндік құнға салуға тырысады. Сондықтан біз бұл дұрыс әрі ұтымды шешім деп есептейміз», — деп түйіндеді Т. Сүлейменов.
Қаржыгерлер қауымдастығы ұйымдастырған сауалнамаға қатысқан сарапшылардың басым көпшілігі көпшілігі базалық мөлшерлеменің 16,5% деңгейінде сақталуын күтті. Базалық мөлшерлемені сақтау бойынша ұқсас пікірді BCC Invest сарапшылары да ұстанады. Талдаушылар айлық инфляцияның баяулауына қарамастан, 2024 жылдың аяғында — 2025 жылдың басында баға күйзелісінің салдарынан жылдық инфляция өсуін жалғастыруда. Олардың болжамы бойынша, инфляцияның шыңы 2025 жылғы қыркүйекте 12,3%-ға жетеді. Сонымен қатар, айырбас бағамының динамикасы да тұрақтандыру белгілерін көрсетеді.
«Осылайша, Ұлттық банктің мандатына сәйкес жалпы макроэкономикалық жағдай салыстырмалы түрде тұрақты болып отыр, бұл реттеушіге базалық мөлшерлемені сақтауға мүмкіндік береді. Базалық мөлшерлеменің ұлғаюы елдің қаржылық тұрақтылығының төмендеу тәуекелін тудыруы мүмкін, ал базалық мөлшерлеменің төмендеуі елдегі инфляцияның өсу тәуекелін тудыруы мүмкін», — деп атап өтті BCC Invest.
Сарапшылардың басым көпшілігінің базалық мөлшерлеме жыл аяғына дейін өзгермейді деген пікіріне Ұлттық банк қажет болған жағдайда базалық мөлшерлемені көтеру мүмкіндігін жоққа шығара алмаймыз деп жауап берді.
