Қазақстанның ұлттық валютасы нығайып келеді. 5 қарашада Ұлттық банк белгілеген доллардың ресми бағамы 522,49 теңгені құрады, ал айырбастағыштарда американдық валютаны орта есеппен 526-528 теңгеден сатады. Доллар бағамының төмендеу үрдісі бірнеше аптадан бері байқалып келеді.
Мамандардың пікірінше, теңгенің нығаюы нарықтағы Ұлттық қордан алынған транштармен және инфляцияны тежеуге бағытталған басқа да шаралармен байланысты.
Қаржы сарапшысы Арман Бейсембаевтың айтуынша, жағдайды Қаржыминінің бюджетті толықтыру үшін еурооблигацияларды орналастыруынан түскен валюталық түсімнің айырбасталуы және жалғасып жатқан айналау операциялары қиындатады. «Доллардың бұл ұсынысы түрлі себептермен қалыптасады: Ұлттық қордан қаражат түседі, Ұлттық банк арқылы айырбастау бойынша операциялар жүргізіледі, сондай-ақ Қаржы министрлігінің еурооблигациялары бойынша қарыздар түседі, оларды бюджеттен теңгеге аудару қажет. Барлығы бірге нарықта доллар артығын тудырады, осының салдарынан ұлттық валюта біртіндеп нығайып келеді» дейді сарапшы.
Алайда сарапшылар, әсіресе мұнай бағасының төмендеуін ескерсек, ағымдағы тренд ұзаққа созыла қоймайтынын ескертеді. Экономистер теңге өз позициясын қайтадан әлсіретуі мүмкін екенін жоққа шығармайды. Бекнұр Қисықовтың болжамынша, Ұлттық банк тарапынан инфляцияны тежеуге бағытталған шаралар болмаған жағдайда доллар бағамы 560-565 теңгеге жетуі мүмкін. Неғұрлым оптимистік сценарийде бағам 530-540 теңге диапазонында қалады.
Сарапшылардың пікірінше, Қазақстанда доллар бағамының одан әрі едәуір төмендеуі оның өсуіне әкелуі мүмкін көптеген тәуекелдерге байланысты мүмкін емес. Сонымен қатар, келер жылғы бюджет жобасында 540 теңге доллар бағамы қарастырылған.
2025 жылдың соңына жағымсыз болжам
USD-KZT бағамының пессимистік өзгеруі туралы болжамдармен бірден бірнеше ұйым бөлісті. Мәселен, BCC Invest сарапшыларының пікірінше, қарашада жағымсыз сценарий болған жағдайда доллар 563,7 теңгеге дейін қымбаттауы мүмкін.
Оқиғалар дамуының ұқсас нұсқасын Halyk Finance сарапшылары да күтуде — олардың болжамы бойынша жыл соңында доллар 550-560 теңге аралығында болуы тиіс. Алайда олар сыртқы қарыздардың өсуі кезінде бағам төмендеуі мүмкін деп есептейді.
Бағамға оптимистік көзқарас
BCC Invest сарапшыларының оптимистік сценарийінде доллар жыл соңына қарай 528,9 теңге шамасында болуы мүмкін. Ал жағдайдың неғұрлым базалық дамуы кезінде — 546,4 теңге.
«Ағымдағы динамика реттеушінің сақталып отырған ықпалын және сыртқы факторларды қолдаусыз нығайтудың шектеулі әлеуетін көрсетеді», — деп атап көрсетеді сарапшылар.
Бұл ретте шетелдік рейтингтік агенттіктер де теңге бағамы бойынша оң болжамды сақтап отыр, деп хабарлайды «Комментарий» Telegram-арнасы. Мәселен, JP Morgan USD/KZT бойынша қысқа позицияны сақтап қалу (яғни теңгенің нығаюына және доллар бағамының төмендеуіне сүйену) дұрыс қадам болуы мүмкін деп санайды.
Ал Bank of America-да, дереккөздің хабарлауынша, теңгенің нығаюына оң көзқарас бар:
• қарашада Ұлттық банктің долларларды сатып алуы жалғасады
• теңге бойынша ставкалардың айырмашылығынан жоғары кірістілік және төмен құбылмалылығы бар тыныш нарық;
• теңгенің нарықтық құнының қанша екенін ешкім білмейді.
Осылайша, оптимистік жағдайда доллар 528,9 теңге шамасында болуы мүмкін, базалық жағдайда оның 546 теңгеге дейін өсуі күтілуде
