Үш жарым жыл ішінде шетелдік интернет-компаниялар ел бюджетіне 118,4 млрд теңге төледі, деп хабарлайды Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті.
Мемкірістер комитеті бұл салықтың жаңа емес екенін, ол Франция, Ұлыбритания, Италия, Түркия, Ресей, Беларусь және Өзбекстанда да қолданылатынын түсіндірді. Сонымен қатар, қазақстандықтар бұл салықты тікелей төлемейді — төлем шетелдік интернет-компаниялардың өз мойнында.
Салықтың бірінші жылы
- 2022 жылы Қазақстан бюджетіне 10,4 млрд теңге түсті.
- 2023 жылы салық түсімдерінің көлемі 24,3 млрд теңгеге дейін өсті.
- 2024 жылы қазірдің өзінде 23,3 млрд теңгенің кірісі қамтамасыз етілді.
- Бұған дейін жеке тұлғалардың жеке пайдалануға арналған тауарларды Қазақстан, Ресей, Қырғызстан, Беларусь және Армения кіретін Еуразиялық экономикалық одақтың (ЕАЭО) кедендік аумағына әкелуі кезінде кедендік баж салығын төлеу қажет екені хабарланған болатын. Бірақ бұл ретте бажсыз әкелу шектері де бар, оның ішінде ұлғайғандары да бар.
- Google: Google Play арқылы жарнамалық қызметтерді көрсету, қолданбаларды және медиа контентті сату үшін салық алынады
- Apple: компания iTunes және App Store арқылы мазмұнды сатуға, сондай-ақ Apple Music және iCloud қызметтеріне жазылуларға салық төлейді.
- Netflix: салық бейне ағынды қызметтеріне қолданылады
- Amazon: Amazon Web Services (AWS) платформасы арқылы сандық тауарлар мен бұлттық қызметтерді сату салық салуға жатады.
Ал өткен жылдың желтоқсанында Сауда министрлігі қазақстандықтарды шетелдік базарларда сапасыз тауарлар сатып алудан қалай қорғайтыны туралы хабарлады.
Google салығы деп жиі аталатын бұл салық 2022 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданылады. Ол қазақстандық пайдаланушыларға онлайн-қызмет көрсететін шетелдік компанияларды 12% мөлшерлемемен ҚҚС төлеуге міндеттейді. Әңгіме Google, Apple, Microsoft сияқты алыптар туралы болып отыр, ал қазір OpenAI — ChatGPT жасаушы.
- 2025 жылдың өзінде түсімдер 48,6 млрд теңгеге жетті, бұл өткен жылмен салыстырғанда 20 млрд теңгеге артық, яғни өсім 1,7 есе болды.
- Биыл ҚҚС ірі төлеушілері Valve Corporation (оған Steam компьютерлік ойындар базары тиесілі) — 8,6 млрд теңге, Apple (8 млрд теңге) және Temu (6,2 млрд теңге) болды.
Қазақстанда 118 шетелдік резидент емес компания есепте тұр.
- Ағымдағы жылы тағы 20 компания қосылды, олардың ішінде
- Chess.com (шахмат әуесқойларына арналған халықаралық платформа), OpenAI, L.L.C.
- (ChatGPT әзірлеуші), Canva Pty Ltd. (дизайнерлерге арналған онлайн сервис),
- Microsoft Ireland Operations Limited (Microsoft бөлімшесі),
- Canyon Bicycles GmbH (спорттық велосипедтерді өндіруші), деп хабарлайды Қаржы министрлігінің МКК.
Келесі жылдан бастап ҚҚС төлеуден жалтарған немесе шартты тіркеу бойынша міндетін орындамаған шетелдік интернет-компаниялар Қазақстан аумағында оқшаулануға жатады. Мұндай компаниялардың тізбесін уәкілетті орган қалыптастырады және пайдаланушылар мен нарыққа қатысушылар үшін ашық қолжетімділікте ресми интернет-ресурста жарияланады.
