Мәжіліс депутаттары ЛҒБТ насихатына тыйым салатын заң жобасын қайта мақұлдап, Сенаттың қарауына жіберді.
- Тәртіп бұзушыларға айыппұл салынады,
- ал қайталап бұзған жағдайда — 10 күнге дейін қамауға алынады.
«Балаларды денсаулығы мен дамуына зиян келтіретін ақпараттан қорғау мақсатында бұқаралық кеңістікте, сондай-ақ БАҚ, телекоммуникация желілері мен онлайн-платформаларды пайдалана отырып, педофилия мен дәстүрлі емес сексуалдық бағдарды насихаттайтын ақпаратты орналастыруды шектеу бойынша нормалар көзделген», — делінген құжатта.
Өзгерістер тоғыз заңды қамтиды
- Тыйым салуды бұзғаны үшін ең төменгі есептік көрсеткіштің 40-қа дейінгі мөлшерінде айыппұл (2025 жылы — 157 мың теңгеге дейін, яғни шамамен 260 еуро немесе 24,5 мың рубль) немесе 10 тәулікке дейін қамауға алу көзделген.
Қазақстанның мәдениет вице-министрі Евгений Кочетов «дәстүрлі емес қатынастарды насихаттайтын» материалдардың 18+ таңбасы болуы тиіс екенін түсіндірді. Заңды бұзатын контент бұғатталады.
- Мәжіліс депутаттары алдымен — 2024 жылдың сәуірінде «Масс-медиа туралы» заңға түзетулер енгізе отырып, «ЛГБТ насихатына» тыйым салуды көздеді.
- Содан кейін олар «ЛГБТ насихаты» үшін қылмыстық жауапкершілікті енгізуді және оны ұлттық, әлеуметтік немесе діни араздықты қоздырумен теңестіруді ұсынды.
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев соңғы айларда бірнеше рет «дәстүрлі құндылықтарды» қорғау қажеттігі туралы айтқан болатын.
Мәжіліс заң жобасын қабылдағанға бір күн қалғанда — Мәскеуге сапарының қарсаңында — Тоқаев «Российская газета» газетінде екі ел арасындағы достық туралы мақала жариялады. «Бізді дәстүрлі құндылықтарды ортақ қабылдау, қазіргі заманның өзекті мәселелеріне ұқсас көзқарастар, бауырлас халықтардың әл-ауқатын қамтамасыз ету жөніндегі бірлескен жұмыстар біріктіреді», — деп жазды Тоқаев.
Ресейде:
- кәмелетке толмағандар арасында «ЛГБТ-ны насихаттауға» тыйым салу туралы заң бастапқыда 2011 жылы Санкт-Петербургте,
- 2013 жылы — федералдық деңгейде енгізілді.
- 2023 жылы Ресей билігі «халықаралық ЛГБТ қозғалысын» экстремистік деп таныды.
Мәжіліс депутаттары «ЛГБТ-ны насихаттауға» тыйым салу туралы сөз қозғағанда, E-Petition.kz порталында «Біз ҚР-да [Қазақстан Республикасында] ЛГБТ-ны ашық және жасырын насихаттауға қарсымыз» деген петиция пайда болды. Ол елдегі үкіметтің қарауына қажетті 50 мың қол жинаған үшінші петиция болды.
Заң жобасының авторларының бірі, мәжілісмен Еділ Жаңбыршин кеше журналистермен кездескен кезде, заң жобасын мәжіліс төрінде қорғау теке-тірес жағдайында өткенін, тек өзіне ғана емес, әріптестері Асхат Аймағамбетов, Жанарбек Әшімжан, Ардақ Назаров, Елнұр Бейсенбаев пен Самат Мұсабаевтарға ақпараттық шабуылдар ұйымдастырылғанын айтты.
«Қоғамның ЛҒБТ-ға қарсы ұстанымы өте айқын. Өткен жылы белсенді азаматтар мемлекеттік E-petition.kz платформасында петиция жариялап, 50 мыңнан аса қол жинады. Арнайы зерттеу нәтижелері де ЛҒБТ насихатының балалардың психикасы мен дүниетанымына кері әсер ететінін растады», – деді Жаңбыршин.
Сондай-ақ ол БҰҰ-ның Бала құқықтары туралы конвенциясы мен Женева декларациясына сәйкес, әрбір мемлекеттің дәстүрлі отбасы институтын қорғауға толық құқығы бар екенін еске салды.
«Женева декларациясын АҚШ-тың өзі қабылдады. Президент Трамп арнайы жарлықпен біржынысты некеге шектеу қойып, Америкада тек ер мен әйел жынысы бар екенін заңды түрде бекітті. Халықаралық ұйымдар бұл шешімді сотқа бергенімен, АҚШ Жоғарғы соты олардың шағымын қабылдамады. Демек, біздің бастамамыз ешқандай халықаралық нормаларды бұзып отырған жоқ. Бұл заң ұлттық қауіпсіздігіміз бен дәстүрлі отбасы құндылықтарын қорғауға арналған», – деді депутат.
Депутат Никита Шаталов та Жаңбыршиннің сөзін қолдап, ЛГБТ насихатына тыйым салу қазақстандық қоғамның талабы екенін айтты.
«Ондаған мың адам ресми петиция арқылы өз наразылығын білдірді. Кейбір ұйымдар бізге халықаралық міндеттемелерді бұздыңдар деп қысым көрсетуде. Алайда олардың өздері де халықаралық тәжірибені бұзып отыр. Мұны қабылдау мүмкін емес», – деді Шаталов.
