Қазақстан қаржыгерлері қауымдастығының (ҚҚҚ) Талдау орталығының қараша айындағы шолуына сәйкес, нарық ақша-кредит саясатында үзіліс күтіп тұр: Инфляция төмендейді, теңге біраз уақытқа дейін өзіне жайлы аялдайды.
Инфляция бір айлық көрсеткішпен салыстырғанда – 12,1%-дан 11,2% -ға дейін төмендеді.
Ұлттық банктің саясатын қатаңдатты, теңгенің күшейді, нарықтағы баға біраз уақытқа дейін буферлік аймақтағы тоңазытқышқа тоғытылды.
- Қазан айында инфляция бәсеңдеу белгілерін көрсетті
- сарапшылар келесі 28 қарашадағы отырыста базалық мөлшерлеме 18% деңгейінде қалады деген пікірде.
«Реттеуші сақтықпен әрекет етеді — алдыңғы шешімдердің нәтижесін күту және жаңа инфляциялық көтерілістерді болдырмау маңызды», — деп атап өтті ҚҚҚ сарапшылары.
Инфляцияның 5% нысаналы деңгейіне қол жеткізу үшін оның айлық көрсеткіші шамамен 0,41% құрауы тиіс, ал қазан айында ол 0,5% тең болды.
Теңге бағамы және нақты мөлшерлеменің рөлі
- Теңге бағамы болжам бойынша желтоқсанның басына қарай бір доллар үшін 532,8 теңгеге дейін нығая береді.
- Бұған нақты пайыздық мөлшерлеменің өсуі (бір ай бұрын 3,6% -дан 5,4% -ға дейін), салық кезеңі, сондай-ақ Ұлттық банктің валютаны сатуының жоғары көлемі — қарашада шамамен $1,5 млрд ықпал етеді. Алайда орта мерзімді перспективада ұлттық валютаға қысым қайта басталуы мүмкін:
- келесі жылдың соңына қарай бағам бір доллар үшін 554,6 теңге деңгейінде болжанады.
Себеп
- экспорттық кірістердің төмендеді,
- инфрақұрылымдық жобаларды іске асыру аясында импорт өсті. е Ұлттық қордан трансферттердің қысқаруы (2025 жылғы 5,3 трлн-ға қарағанда 2,8 трлн).
Brent арзандайды, ЖІӨ бойынша болжам төмендейді
- Бір жылдан кейін Brent мұнайының құны барреліне $65,2 деңгейінде болады деп болжап отыр.
- бір ай бұрын $66,7-ге қарсы).
- Ұлттық банктің шектеу шаралары экономикалық белсенділікті суытуы мүмкін.
- ЖІӨ өсімі бойынша болжам 2025 жылдың тоғыз айындағы 6,3% —дық өсімнен 4,8% -дан 4,5% -ға дейін төмендеді.
Сарапшылар қуануға ерте екенін ескертіп жатыр
Сарапшы Арман Бейсембаев 2026 жылға дейін 1.5 ай қалғанын, біз келер жылғы жағдай туралы ойлануымыз керек екенін айтады.
Сарапшылар Үкімет пен Ұлттық банкке ҚҚС-ты 16% -ға дейін көтерудің әсері туралы әлден ойлана беріңдер деп кеңес беріп жатыр
Үкімет пен Ұлттық банк, баганы мұздату арқылы инфляция мен бағаны буферлік зонаға қамап қойды. «Мен инфляцияны үкімен болжаған 9-11% шегінде ұстап тұруға болатын сценарийді көріп отырған жоқпын. Бізде ішкі тынықтықтың шырқын бұзып жіберетін фактор көп. Үкімет бюджет шығыстарын қысқартуды жоспарлап отырған жоқ. Бұл экономика мен интеграция арасындағы «құдалықтың» жалғаса беретінін байқатып тұр. «Егер жағдай дәл осылай дамитын болса: мұнайдың құлдырауы, теңгенің әлсіреуі, импорт бағасының өсуі және бизнестің қысқаруы, оның бір бөлігі көлеңкеге кететін болса, онда инфляция, тіпті қолайлы жағдайда да, менің бағалауымша, 12-14% -ды құрайды. Жағымсыз сценарийде өсім 20%-дан жоғары болуы мүмкін», — деп түйіндеді Арман Бейсембаев.
