Отбасы банкі басқармасының төрайымы Ләззат Ибрагимова банк ІРО-ға шыққан кезде салымшыларға сыйақы төлеуді жалғастыра беретінін, сондай-ақ өз акционерлеріне дивидендтер төлеу бастайтынын хабарлады.
«Ең бастысы, банкте пайда бар және жүйе өзін-өзі қамтамасыз етіп, келіссөздер жүргізу оңай», — деп сендірді ол.
Бұған дейін «Астана» халықаралық қаржы орталығының (AIX) подкастында банк басшысы бағалы қағаздар нарығына орналастыру кезінде олардың акциялары сенімділіктің арқасында тартымды болатынын айтты.
«Банк ел ішінде жұмыс істейді, ол мүлдем ашық, жыл сайын біз қаржылық есептілікті аудиттейтін «үлкен төрттіктің» ғана емес, көптеген аудиттерден өтеміз. Бізде бюджет қаражаты бар болғандықтан, бізді үнемі қаржылық бақылау бақылайды, Жоғары аудиторлық палата тексереді, құқық қорғау органдары әрбір теңгенің мақсатына сай пайдаланылуын қадағалайды», — деп атап өтті Ләззат Ибрагимова.
Қазіргі уақытта Отбасы банкі тұрғын үй құрылыс жинақтары (ТҚС) жүйесіндегі жалғыз оператор болып табылады және мемлекет салымдар бойынша сыйлықақыларды төлеуге үлкен сомаларды жібереді.
Алайда қазір парламентте барлық банктерге ТҚЖ жүйесінде жұмыс істеу құқығын беретін түзетулер талқылануда — жеңілдікті ипотека алу мүмкіндігіне айырбасқа төмендетілген мөлшерлемелер бойынша (мысалы, 2%) депозиттер ұсыну.
Мемлекеттік қолдаудың арқасында Отбасы банктің ипотекалық қарыздары бойынша сыйақы мөлшерлемелері жылдық 3,5% -дан 5% -ға дейін құбылады, ал нарықтық ипотека бойынша мөлшерлемелер жылдық 20-25% -ды құрауы мүмкін. Реттеуші бірнеше рет ипотека бойынша шекті мөлшерлемені жылдық 20% -ға шектеуге тырысты, алайда Ұлттық банктің базалық мөлшерлемені 10 қазанда бірден 1,5 пайыздық тармаққа — жылдық 18% -ға көтеруімен банктердің маржасын ескере отырып, мұны жасау іс жүзінде мүмкін болмайды.
- Отбасы банкіндегі салымдар бойынша мемлекеттік сыйақы жыл ішіндегі жинақтың 20% -ын құрайды — ол есептелетін жинақтың ең жоғары сомасы 200 айлық есептік көрсеткішті немесе 786,4 мың теңгені құрайды.
- Осылайша, 2025 жылы 2024 жылға ең жоғары мемлекеттік сыйлық 157 280 теңгені құрады.
- Бұл ретте мемлекеттік сыйлықақыны есептемегенде жинақ салымдары бойынша Отбасы банкінің сыйақы мөлшерлемесі жылдық 2% -ды құрайды, яғни банк арзан қаржыландыруға қол жеткізе алады.
- Төмен мөлшерлеме бойынша қарыз алғанға дейін клиент бірнеше жыл бойы өзінің жинақ шотында ақша жинауы тиіс (әдепкі бойынша бұл болашақ қарыз сомасының 50% -ы).
Сарапшылар «Отбасы банк» пен ІРО-ның болашағына біржақты баға бермейді, бірақ табыстың негізгі факторы қаржылық көрсеткіштер ғана емес, реттеу мәселелеріндегі айқын стратегия мен айқындық болатынын атап өтеді. Тәуекелдер арасында банк стратегиясының белгісіздігі және ағымдағы қаржылық көрсеткіштерге қарағанда болашаққа нақты көзқарастың болмауы мүмкін екендігі ерекшеленеді.
Сарапшылар не дейді
- Ашықтық пен стратегия қаржыдан да маңызды:
- ІРО-ның табысы ағымдағы қаржылық көрсеткіштерге емес, өзгермелі реттеу жағдайында банктің стратегиясының қаншалықты сенімді болуына байланысты болады.
- Басты тәуекел — белгісіздік: Әзірге стратегиялық жоспарларда айқындық жоқ,
