Бүған дейін
Қазақстан және Ауғанстан Премьер-Министрлерінің орынбасарлары Серік Жұманғарин мен Абдулании Барадардың кездесуінде тараптар Орталық және Оңтүстік Азияны интеграциялау жобаларындағы ынтымақтастықты дамытуға өзара мүдделілік танытқан болатын. Атап айтқанда, қазақстандық тараптың трансауғандық дәлізді дамыту жобаларын іске асыруға қатысу дайындығы осыған дейін пысықталып, «Термез – Мазари-Шариф – Кабул – Пешавар» және «Герат – Кандагар – Спин-Булдак» теміржолдарын салуды көзделгені айтылған. үптеп келгенде, трансауған дәлізі жалғыз Қазақстан мен Ауғанстан үшін ғана емес, тұтас Орталық Азия және Оңтүстік Азия елдері арасында жүктерді жеткізу уақытын 10 есеге қысқартуға мүмкіндік береді. Нәтижесінде, тауарды тасымалдау құны да төмендемек. Қазақстан теміржолдың жоғарғы құрылысына арналған материалдарды, өз өндірісінің шпалдары мен бекіткіштерін жеткізу арқылы трансауған магистралінің құрылысына қатысуға дайын.
Вице-премьер Жұманғарин бүгінгі өткен жиында Қазақстан құрылысқа кірісуді жоспарлап отырғанын түсіндірді. Бұл біздің ел үшін өте тиімді деп атады, себебі бұл теңізге ең жылдам бағыт.
Бірінші кезеңде әңгіме Түрікменстан мен Ауғанстан — Тұрғанды арасындағы шекара маңы станциясынан ауғанстанның Герат қаласына дейінгі теміржол желісін салу туралы болып отыр.
«Алдағы жоспарлар құрылысты бастайтын және Гератқа дейінгі жолды жеткізетін компанияға тағы да стейкхолдерлердің тартылуымен байланысты. Біз оған Таяу Шығыстағы серіктестердің, қаржыландырудың жаңа көздерінің кіргенін қалаймыз. ЕАЭО бойынша біздің серіктестерімізді тартамыз, өйткені бұл бүгінгі таңда оңтүстікке ең қысқа жол «, — деп түсіндірді С. Жұманғарин.
Вице-премьер Гераттан екі бағыт бойынша жүруге болатындығына назар аударды. Оның ішінде Пәкістан арқылы Карачи портына дейін (шамамен 500 км).
Сондай-ақ жаңадан құрылатын Чабахар портына (Иран) кетуге болады.
С. Жұманғариннің айтуынша, бізге теңізге, порттарға жол қажет. Бұл өте маңызды. Біз онсыз тұншығамыз. Одан әрі даму туралы айту қиын.
Ол аталған жолмен қатар Транскаспий халықаралық көлік бағыты да белсенді дамып келе жатқанын қосты. «Солтүстік-Оңтүстік» белсенді, ол арқылы Иран арқылы экспорттауға болады. Ол жақта дайын жол бар, бірақ жол жүру жағдайы күрделенген, сондай-ақ санкцияларға байланысты транзит бойынша шектеулер бар. Елде сондай-ақ авиамаршруттарға төзімді өнімдер үшін мультимодальдық жүк тасымалдары қарастырылуда.
«Осы мақсатта барлық авто және теміржол инфрақұрылымдары салынуда», — деп толықтырды ол.
Қазақстанға Трансафган темір жол бағытының құрылысы қанша тұрады
«Бірінші кезеңде кемінде $500 млн салғымыз келеді. Бұл үлгі көрсетіп, құрылысты бастау үшін 260-270 млрд теңге «, — деп жауап берді ол.
Айта кету керек, соңғы үш жылда Қазақстаннан Ауғанстанға экспорттық тасымалдау көлемі тұрақты түрде өсіп келеді. Мәселен, былтыр теміржол арқылы жүкі тасымалдау көлемі 2,7 млн тоннаны құрады, оның 1,5 млн тоннасы – ұн мен астық. Бұл көрсеткіш 2021 жылғы деңгеймен салыстырғанда 14%-ға көп. Мамандар алдағы жылдары экспорт 40%-ға артады деп болжайды. Тіптен 2030 жылға қарай тасымал көлемінің 3 есе өсуі күтілуде. Қазір игеруге алынған «Термез-Мазари-Шариф-Кабул-Пешавар» және «Мазари-Шариф/Торғунди-Герат-Диларам-Қандагар-Чаман/Спин Булдак» трансафғандық бағыттарын үйлестіру болашақтың ең ықтимал және ең қолайлы сценарийі болып көрінеді. Мұндай даму кезінде мүдделі тараптар, бірінші кезекте Өзбекстан, Түрікменстан және Қазақстан Ауғанстан арқылы бірыңғай трансөңірлік темір жол дәлізін құру үшін өз ресурстарын біріктіре алады, бұл жобаны іске асыруды жеделдетуге және сыртқы инвестицияларды тартуға ықпал етеді. Сонымен қатар, Орталық Азия елдерін шоғырландыру трансафғандық коммуникациялардың архитектурасын қалыптастыруда өңірдің ұстанымын күшейту үшін қажеттігін айтады сарапшылар.
