Серік Жұманғарин елімізде ол дамитын бағытты дұрыс құрылымдау қажет екенін ашып айтып отыр. Атап айтқанда, инвесторлардың қалай кіретіні және Investment Board (инвестициялық қызмет) жаңа моделінің қалай жұмыс істейтіні.
«Белсенді экономикалық өсімнің жаңа саясатында әңгіме жоғары сараптаманы талап ететін ірі жобалар туралы болып отыр. Біз даму бағыттарын құрылымдап, ең тиімді даму үшін біздің экономикамыздың бағыттары мен жобаларын анықтайтын ірі жобаларды басқару құзыреті жоғары кәсіпқойлардан тұратын Investment board инвестициялық қызметін құруды жоспарлап отырмыз», — деп атап өтті Серік Жұманғарин.
Министрдің айтуынша, инвестицияларды тартудың бұрынғы жүйесі сақталады, бірақ жаңа тетік белсенді саясаттың драйверіне айналады.
Естеріңізге сала кетейік, 2029 жылға қарай елдің ЖІӨ-сін екі есеге арттырып, $450 млрд. дейін жеткізу қажет. Ол үшін инвестиция көлемін 2,5 еседен астам ұлғайту қажет.
Сонымен қатар, Қазақстанда инвестицияларға тапсырыс беру үшін жобалар тізбесін қалыптастыруға ниетті. Негізгі тауашалар машина жасау, мұнай-газ химиясы, жаңартылатын энергия көздері, АӨК, жоғары бөліністі металлургия болып табылады. Жобалар тізімін жергілікті мемлекеттік органдармен бірлесіп қалыптастыру жоспарлануда. Аталған нысандарды іске қосу үшін отандық және шетелдік инвесторларды тартқысы келеді.
ҰЭМ мәліметінше, қазірдің өзінде бірқатар шетелдік компаниялармен келіссөздер Бұл ретте Қазақстанның шикізаттық инвестициялық циклдің соңында тұрғанын нақты түсіну керектігімізді айтады. Бұл тұрғыдан HalykFinance сарапшылары «Қазақстанда соңғы 5 жыл ішінде шетелдік тікелей инвестициялардың тұрақты ағыны байқалатыны анық» деген қорытынды шығарып отыр. Зерттеуде: «Өйткені тікелей шетелдік инвестициялар бойынша статистика жалпы және таза көріністе жарияланатынын атап өту маңызды, алайда Үкімет жоспарлау кезінде нақты көріністі көрсетпесе де, инвестициялардың жалпы ағыны бойынша көрсеткішті пайдаланады. Қазақстанның 2026 жылға дейінгі Инвестициялық саясат тұжырымдамасында екі нысаналы индикатор болса, біріншісі – «негізгі капиталға инвестициялар», екіншісі – «тікелей шетелдік инвестициялардың жалпы ағыны». Жоғарыда айтылғандар жалпылама жағымды көрсеткіштерге қарамастан, елдегі шетелдік инвестициялардың жағдайы теріс екенін және оны талдау өте маңызды нюанстарды ескермейтінін айқын көрсетеді. Біз Ұлттық банктің тікелей шетелдік инвестициялар қаражаты қозғалысының шынайы көрінісі үшін Үкімет қайта инвестициялауды шегергендегі таза ағынға назар аударуы керек деген пікірімен толық келісеміз.
Біз келесі инвестициялық циклдің алдында тұрмыз — қайта өңдеу, дайын өнім өндіру және техникалық сараптама.
Сарапшы Расул Рысмамбеттің айтуынша, инвестициялар — ішкі капиталға тірек, шетелдіктер тек серіктестікте. «Басқаша айтқанда, сандарды емес, экономиканың тұрақтылығын талқылайтын кез келді. Қазақстанға шикізаттық емес, өнеркәсіптік жаңа инвестициялық цикл қажет. Алдағы 3 жыл қиын болады, бірақ инвестиция тартуға болады. Бұл жерде кешігу шынайы әңгімеге қарағанда қауіпті» дейді ол.
