Атом энергиясы жөніндегі агенттігінің осындай технологиялар құрылысының перспективаларын зерттеп жатқаны кеше белгілі болды.
ММР пайдалану тәжірибесі жоқ
- Оң нәтиже болған жағдайда ММР энергияға, инфрақұрылымға қажеттілікке, қажетті ресурстардың (мысалы, салқындатуға арналған су) қолжетімділігіне және т.б. байланысты Қазақстанның әртүрлі өңірлерінде орналастырылуы мүмкін.
- Бұл ретте мұндай шағын АЭС оқшауланған энергия жүйелерінде немесе шалғай елді мекендерді жарықпен қамтамасыз ету үшін пайдаланылуы мүмкін.
«Коммерциялық ММР жобалары электр энергетикасы, гибридті энергетикалық жүйелер, жылыту, суды тұщыландыру және өнеркәсіп үшін бу генерациясы сияқты әртүрлі өнімділік пен қолдану саласына есептелген», — деп нақтылады агенттікте.
Артықшылығы:
- Қуаты 300 МВт-қа дейінгі осындай технологиялардың негізгі артықшылықтары құрылыстың технологияға байланысты үш жылдан бес жылға дейінгі жеделдігі.
- Сондай-ақ олар ықшам және үнемді — отын жүктемесі әр үш-жеті жыл сайын, кейбір жағдайларда — 30 жылға дейін.
Агенттіктің мәліметінше, бұған дейін тізбесіне UK-SMR (Ұлыбритания), ACP-100 (Қытай), NuScale (АҚШ), SMR-300 (АҚШ), BWRX-300 (АҚШ-Жапония), КЛТ-40С (Ресей), РИТМ-200Н (Ресей) реакторлары кірген ММР перспективалы жобалары зерттелген болатын.
Қазіргі уақытта
- КЛТ-40С мұзжарғыштар құрамында пайдаланылуда.
- Қалған жобалар жобалау немесе салу сатысында.
Сонымен қатар, NuScale — АҚШ-тың Ядролық реттеу жөніндегі комиссиясынан екі рет (2020 жылы — 50 МВт модулі үшін және 2025 жылы — 77 МВт модулі үшін) жобалық дизайн сертификатын алған жалғыз ММР.
BWRX-300 2025 жылдың сәуірінде Канададағы Дарлингтон алаңындағы құрылысқа лицензия алды.
Қай елде сынақтан өтті
- РИТМ-200Н Саха Республикасында салынып жатыр, алаңға лицензия 2023 жылдың сәуірінде алынды.
- Сондай-ақ бұл ММР Өзбекстанда ресейлік жоба бойынша іске асырылатын қуаттылығы аз атом станциясы үшін базалық технология ретінде таңдалды.
- ACP-100 реакторының жобасын CNNC 2010 жылдан 2014 жылға дейін әзірлеген.
- Құрылыстың басталуы — 2021 жылғы шілде.
- Блокты іске қосу 2026 жылдың соңына жоспарланған.
UK SMR 2022 жылы британдық реттеуші органдардың ресми бағалауынан өтті және 2026 жылы референттік электр станциясының құрылысын бастауды жоспарлап отыр.
SMR-300 жобасы бойынша Holtec International вендоры 2026 жылы АҚШ-тың Palisades алаңында құрылыс салуға рұқсат алуға өтінім беруді жоспарлап отыр.
