Украина Сыртқы істер министрлігі Новороссийсктегі қазақстандық мұнайды айдау объектісіне ұшқышсыз кемелер шабуылынан кейін білдірген Қазақстанның Сыртқы істер министрлігінің наразылығына ресми түрде жауап берді.
Жағдайға украиналық СІМ ресми өкілі Георгий Тихий баға берді.
«Украина Қазақстан Республикасының Каспий құбыр консорциумының инфрақұрылымы туралы алаңдаушылығын назарға алды. Украина тарапының ешқандай әрекеті Қазақстан Республикасына немесе басқа үшінші тараптарға қарсы бағытталмағанын атап өтеміз — Украинаның барлық күш-жігері БҰҰ Жарғысының 51-бабымен кепілдендірілген өзін-өзі қорғау құқығын іске асыру аясындағы толық ауқымды ресейлік агрессияға тойтарыс беруге жүктелген», — деді Георгий Тихий.
Хабарламада айтылғандай, Украина агрессордың соққылары мен шабуылдарына жауап ретінде шабуыл жасайды.
«Украина Қорғаныс күштері тексерілген және стратегиялық негізделген қорғаныс операциялары шеңберінде агрессордың әскери-өнеркәсіптік әлеуетін жүйелі түрде әлсіретіп, оны қылмыстық басып алу соғысын жүргізу және біздің адамдарымызды өлтіру үшін қаражаттан айырады», — деп толықтырды өкіл.
Мәлімдемеде тұрақсыздықтың жалғыз факторы және Қара теңіз өңіріндегі және одан тысқары жерлердегі қауіпсіздікке төнген сын-қатерлердің себебі ресейлік агрессия болып қалатыны атап өтілген.
«Бүгінгі алаңдаушылық аясында Ресей Федерациясының Украинадағы азаматтық адамдарға, тұрғын үйлерге, азаматтық инфрақұрылым мен біздің мемлекетіміздің энергетикалық жүйесіне, атап айтқанда украиналық атом электр станцияларының қосалқы станцияларына жасаған шабуылдарын айыптауға қатысты алдын ала мәлімдемелерінің жоқтығына ерекше назар аударамыз. Кеше ғана Ресей Украинаға қарсы тоғыз сағаттық зымыран-дрондық шабуылды жүзеге асырды, соның салдарынан азаматтық адамдар қаза тауып, жараланды, ал кемінде 500 мың Киев тұрғыны және 100 мыңнан астам Киев облысының тұрғындары жарықсыз қалды», — деп атап өтті Георгий Тихий.
Украина министрлігі барлық тараптарды агрессорды біздің мемлекетке және адамдарға қарсы қылмыстық соғысты тезірек тоқтатуға мәжбүрлеуге шақырды.
«Қорытындылай келе, қазақ халқына деген құрметімізді және біздің халықтарымыздың арасындағы тарихи берік байланыстар деңгейіне сәйкес келетін Қазақстан Республикасымен достық және прагматикалық қарым-қатынастарды дамытуға деген ниетімізді растаймыз», — деді Украина СІМ ресми өкілі.
Кеше Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің ресми өкілі Айбек Смадияров Каспий құбыр консорциумына жасалған шабуылға байланысты мәлімдеме жасады. Қазақстан Украинадан мұндай оқыс оқиғаларға жол бермеу жөнінде пәрменді шаралар қабылдауды күтті.
29 қарашада Астана уақыты бойынша 06.06-да Новороссийск қаласы порты ауданындағы Каспий құбыр консорциумының теңіз инфрақұрылымы объектілеріне экипажсыз жүзу құралдары шабуыл жасады.
Қазақстандық мұнайды тиеу тоқтатылды, танкерлер КҚК акваториясынан тыс жерлерге әкетілді.
Келеңсіз салдарларды барынша азайту және ірі кен орындарында өндіру қарқынын сақтау үшін ҚР Энергетика министрлігі мұнайдың экспорттық көлемін баламалы бағыттарға қайта бағыттау жоспарын шұғыл түрде жандандырды.
2025 жылы КҚК инфрақұрылымы бірнеше рет украиндық ұшқышсыз шабуылға ұшырады.
25 қарашада түнгі соққы нәтижесінде Новороссийск маңындағы КТК теңіз терминалының әкімшілік корпусы зақымдалды.
23 наурызда ұшқышсыз ұшақтар үшінші рет шабуыл жасады. 17 ақпанда болған алғашқы шабуыл жабдыққа зақым келтіріп, станцияны уақытша істен шығарды.
Екіншісі 19 наурызда болды: сол кезде украиндық үш ұшқыш теміржол цистерналарынан КТК құбырына мұнай құятын нысанға шабуыл жасады.
Осы жылдың маусым айында Каспий құбыр консорциумы (КҚК) ұшқышсыз шабуылдардың салдарынан келтірілген залалды өтеу мақсатында халықаралық сотқа талап-арыз беру процесіне бастамашы болды.
Біздің анықтама: Бюджеттің шығыны
Каспий құбыр консорциумы халықаралық жоба.
- Ресей — 24%,
- «КТК Компани» ЖҚ — 7%,
- «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ — 19%,
- Kazakhstan Pipeline Ventures LLC — 1,75%,
- Chevron Caspian Pipeline Consortium — 15%,
- «Лукойл Интернешнл Гмбх» — 12,5%,
- Mobil Caspian Pipeline — 7,5 %,
- Rosneft-Shell Caspian Ventures Limited — 7,5 %,
- BG Overseas Holdings — 2 %,
- Eni International — 2 %,
- Oryx — 1,75 %.
2024 жылы КҚК мұнай құбыры арқылы қазақстандық кен орындарында өндірілген 54 млн тоннаға жуық мұнай берілді.
- Бұл айына 4,5 млн тонна мұнай. КҚК қуатының 30% -ға төмендеуі біздің компаниялар айына 1,35 млн тонна айдай алмайтынын білдіреді. Егер жөндеу жұмыстары екі айға созылса, онда КҚК 3,5 млрд долларға 600 мың тоннадан астам мұнай айдай алмайды.
Қазақстан бюджетінің тікелей шығыны осы соманың үштен бірін құрайды — 1 миллиард доллардан астам немесе 500 миллиард теңгеден астам.
- Егер жөндеу жарты жылға созылса, онда мұнай компаниялары 19 млн тоннаны жеткіліксіз жеткізеді.
- Ал бюджеттің тікелей шығыны — 1,6 трлн теңге.
- Бұл Қазақстанның барлық білімге жұмсағанынан көп. Еліміздің барлық бюджеті 25 трлн теңгені құрайды.
