Осыған дейін Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин жаңа Салық кодексіне түзетулер енгізу жоспарда жоқ екенін айтып, қазір күрт өзгерістерден демалу қажеттігін атап өткен болатын.
Депутаттар жалпы және жеңілдетілген тәртіпте бизнес арасындағы мәмілелерді шегеру бойынша тыйым салуды бір жылға қалдыруды ұсынып отыр. «Атамекен» ҰКП басшысының орынбасары Тимур Жаркенов
жалпы белгіленген режимде кәсіпорындармен жеңілдетілген режимде жұмыс істейтіндер үшін мөлшерлемені төмендету оңтайлы шешім болатынын атап өтті.
«Мұндай тетікті техникалық тұрғыдан да, әкімшілендіру тұрғысынан да толығымен іске асырамыз. Біздің ойымызша, ең тиімді нұсқа жоғары мөлшерлеме болып табылады. Мысалы, В2В-мәмілелер бойынша стандартты 4% орнына 6%. Біз мемлекетке 6% -ға келісу қиын болатынын түсінеміз, сондықтан бизнес 8% -ын да ымыралы нұсқа ретінде қарастыруға дайын», — дейді ол.
Ол бұл нұсқа барлық тараптарға тиімді және ұлттық палатаның есептеуі бойынша бюджетке 1 трлн теңгеге дейін қосымша түсім әкелетініне сенімді.
Т.Жаркенов сондай-ақ 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап жұмыс істеуі тиіс отандық тауар өндірушілер тізіліміне қатысты жағдайды нақтылады.
«Алайда, бұл құрал әлі күнге дейін қол жетімдіемес. Егер жүйе жұмыс істемесе, ресми іске қосуға бір айдан аз уақыт қалса, оны қалай тексеруге болады деген заңды сұрақ туындайды. Мерекелерді есепке алғанда — іс жүзінде шамамен екі апта. Бұл жағдай елеулі қауіп туғызады және барлық отандық өндірушілер үшін белгілі бір қауіп төндіреді», — деп есептейді ҰКП басшысының орынбасары.
Оның айтуынша, кейбір мәселелер әлі күнге дейін жабылмаған, әсіресе ірі ойыншылар мен ШОБ өкілдерінің көпшілігі үшін, онда мәселе шешілмеген.
Ұлттық палата басшысының орынбасары жүйені пысықтап, сынақтан өткізіп, техникалық ескертулерді жойып, тек осыдан кейін ғана міндетті түрде енгізу қажеттігін атап өтті.
«Қазір барлық кәсіпорындардың тұрақты жұмысы қауіп төніп тұр және оны тәуекелге салуға жол берілмейді», — деп түйіндеді әңгімелесуші.
Кодекске қол қою — қайтарылмайтын нүкте емес, өту нүктесі.
Депутат Айтуар Қошмамбетов Президенттің өзі құжаттың іске асырылуын мұқият қадағалайтынын айтты.
«Сондықтан түзетулер болуы мүмкін. Оның үстіне, біз депутаттар ретінде өз ұсыныстарымызды енгізіп жатырмыз. Кәсіпкерлер үшін қиындықтар тудыруы мүмкін даулы жайттарды көріп отырмыз. Жүйені қайта жүктеу үшін әлі көп жұмыс істеу қажет», — деп түсіндірді
Оның айтуынша, басты жұмыс қазір «су астында» — заңға тәуелді актілер, нұсқаулықтар мен әдістемелер аясында жүріп жатыр. Жаңа нормалардың іс жүзінде қалай әрекет ететіні — бизнеске ыңғайлы бола ма, талаптар түсінікті бола ма және мәлімделген икемділік сақтала ма — соларға байланысты.
«Жаңа Салық кодексін жүзеге асыру жұмыстары жалғасуда және ол қазір заң шығару кезеңінен кем түспейді. Президент кодекске қол қойғаннан кейін міндет заңға тәуелді актілер деңгейіне көшті, ал бұл ондаған нақты шешімдер, олар нормалардың өмірде қалай жұмыс істеуіне байланысты болады. Дәл қазір тыйым салынған ЭҚЖЖ тізімі қалыптастырылуда, арнайы салық режимдерін қолдану ережелері нақтылануда, есептіліктің жаңа нысандары, салықтық сүйемелдеу тетіктері мен агросекторды қолдау құралдары әзірленуд», — дейді Қошмамбетов.
Жыл соңына дейін кодекс өзгереді
Қошмамбетов Салық кодексінің не тұрақтылығы, не әлсіздігі жасырылған егжей-тегжейі (мысалы, кедергісіз B2B форматындағы жеңілдетілген жұмыс) түзетіле басталғанын айтады.
«Бұл жай ғана «жаңа құжат» емес, жаңа бастама болуы үшін барлық тараптарды тарту қажет, дейді депутат. 2025 жылдың соңына дейін біз жүйені заңға тәуелді актілер арқылы реттеуге барлық мүмкіндіктерге ие боламыз. Конструктивті диалог маңызды — кәсіпкерлер, бизнес-қауымдастықтар, журналистер, депутаттар — бәріміз де осы процеске қатысуымыз керек. 2026 жыл — ел үшін жаңа салық басталу жылы қандай болатыны осыған байланысты. Барлығының қатысуы маңызды», — деп қорытындылады депутат Айтуар Қошмамбетов.
